ویژگی‌های حوزه علمیهحوزههای علمیه دارای ویژگی‌هایی هستند که آنها را از نهادهای مشابه علمی و آموزشی متمایز می‌کند، برخی از این ویژگیها عبارتند از: داشتن جاذبه معنوی، استقلال از مراکز قدرت در زمینه‌های مدیریتی، مالی و آموزشی و نیز داشتن رابطه متقابل و صمیمی با مردم. ۱ - جایگاه حوزه در جامعهحوزههای علمیه در جامعه دینی ما از جایگاهی بس والا و مهم بر خوردار هستند. حوزه‌ها به مصداق آیه شریفه «اَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَهً طَیِّبَهً کَشَجَرهٍ طَیِّبَهٍ اَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء تُؤْتِی اُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِاِذْنِ رَبِّهَا...» چونان درختی ثابت و ریشه دار، در همیشه تاریخ گذشته، ملجا جویندگان معارف الهی بوده و ثمراتی شیرین و گوارا عرضه داشته و در ساحت علم و تقوی آثاری پر بها ارائه نموده‌اند. در این نوشتار کوتاه، نگاهی گذرا به برخی از ویژگی‌های حوزه علمیه خواهیم داشت. ۲ - حوزه در لغت و اصطلاححوزه در لغت عرب به معنای ناحیه، مجتمع و مکان ثقل آمده است و حوزة الاسلام به معنای حدود و ثغور و نواحی اسلامی است. کلمه حوزه یا حوزه‌های علمیه اصطلاحی است رائج در جهان به ویژه نزد شیعیان به معنای مرکز تحصیل علوم دینی و به اصطلاح دانشگاهی است برای آموزش و فراگیری علوم دینی و قدیمه، که با در اختیار داشتن گنجینه به یادگار مانده از خاندان نبوت و عترت، فرهنگ بی نظیری را در تمام زمینه‌های علمی، اجتماعی و بعضا سیاسی از خود به یادگار گذارده است. [۳]
سید جوادی و دیگران، دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۵۴۹، نشر حجتی، چاپ اول.
۳ - ویژگی‌های حوزه‌های علمیهحوزههای علمیه دارای ویژگی‌هایی هستند که آنها را از نهادهای مشابه علمی و آموزشی متمایز می‌کند، که به طور مختصر به برخی از آنها اشاره می‌شود: یکی از مهمترین این ویژگیها، جاذبه معنوی آنهاست. فضای حاکم بر حوزه‌های علمیه، اخلاص و معنویت و تقوای الهی است که مهمترین شرط موفقیت و رشد و بالندگی در حوزه علمیه بوده و به همین دلیل است که مردم جامعه با اشتیاق و جدیت، دنباله رو دستورات دینی آنها هستند. ویژگی دیگر حوزه‌ها، استقلال از مراکز قدرت در زمینه‌های مدیریتی، مالی و آموزشی است. رابطه متقابل و صمیمی مردم و حوزه‌های علمیه و اتکای آنها به یکدیگر حاکمیت طبع بلند، زهد، قناعت، پرهیز از تجمل‌گرایی و اسراف بر حوزه‌های علمیه انعطاف‌پذیری حوزه‌ها در زمینه امکان تحصیل اقشار مختلف تقارن تعلیم و تعلم عدم محدودیت زمانی برای تحصیل. [۴]
علم الهدی، منصور، درآمدی بر شناخت حوزه و روحانیت، ص۳۷.
۴ - پانویس
۵ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ویژگی‌های حوزه علمیه»، تاریخ بازیابی۹۷/۳/۱۳. رده‌های این صفحه : مقالات اندیشه قم
|